جهان نظاره‌گر ترکمانچای اروپایی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس»اسفندماه سال ۱۲۰۶ خورشیدی بعد از جنگ‌های میان ایران و روسیه، عهدنامه ترکمنچای میان دو کشور در قریه ترکمانچای امضا شد که طی آن بخش‌هایی از خاک ایران شامل سه ایالت ایروان، نخجوان و بخشی از تالش از خاک کشورمان جدا شد.

همچنین حاکمیت ایران بر دریای خزر محدودتر شد و ایران حق کشتیرانی در دریای خزر را از دست داد و ملزم به پرداخت ۱۰ کرور تومان به عنوان غرامت به روسیه شد.

پس زمینه این قرارداد نیز قراردادهای همکاری دفاعی چون «فین کن اشتاین» بود که ایران برای تجهیز قوای نظامی خود به کشورهایی چون فرانسه رو آورد.این قرارداد در زمان «ناپلئون بناپارت» منعقد شد اما ماحصل و نتیجه چنین قراردادی فرصت‌سوزی ایران دوره قاجار و پشت گرمی و برنامه‌ریزی متوهمانه به یک کشور غربی بود که بیشتر ایران را وارد باتلاق جنگ با روسیه کرد.

کارشناسان تاریخی قراردادهایی مانند فین کن‌اشتاین را زمینه‌ای برای معاهدات ننگینی مانند ترکمن چای بر می‌شمارند که در نهایت به از میان رفتن حاکمیت ارضی کشور در منطقه حساس قفقاز و شرق ایران منجر شد.
حالا بعد از چیزی حدود ۱۹۷ سال در قاره سبز همین رویه برای اوکراین اتفاق افتاد است. اوکراین بعد از سه سال جنگ با پشتوانه آمریکا و غرب به وجه المعامله میان آمریکا و روسیه تبدیل شده و علاوه بر این که خاک و منابع طبیعی خود را از دست داده است به عنوان یک کشور بدهکار شناخته می‌شود. نزدیکی «ولودمیر زلنسکی» رییس‌جمهور اوکراین به ناتو و سودای پیوستن اوکراین به پیمان آتلانتیک شمالی و تمام غربی شدن آن سبب شد تا جنگی خانمان‌سوز در این کشور رخ دهد.
اوکراین چیزی حدود ۱۸ درصد از خاک خود را طی این سال‌ها در جنگ با روسیه از دست داده است. همچنین «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا که در اتاق بیضی خود با زلنسکی در حضور رسانه‌های آمریکایی دیدار کرد سعی داشت با تحقیر زلنسکی وی را در پذیرش خواسته‌های خود مجاب کند. معادن اوکراین چیزی که خود زلنسکی برای اولین بار قولش را به آمریکایی‌ها داده بود تحت نظر ترامپ و تیمش برای رسیدن به منافع مهم این کشور برای حفظ هژمونی و سیطره جهانی آن قرار دارد.
ترامپ در همین زمان زلنسکی را تهدید به قطع کردن کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین کرد و با چالشی که بین این دو به‌وجود آمد واشنگتن خیلی زود این تهدید را عملی کرد.
زلنسکی که از آمریکا ناامید شده بود به اروپا پناه برد اما با توجه به اینکه اروپا تابع آمریکاست، دیدار رییس‌جمهور اوکراین با پادشاه انگلستان نمی‌تواند تغییری در سرنوشت اوکراین ایجاد کند و باید گفت که جهان در حال حاضر نظاره‌گر شکل گیری یک ترکمنچای اروپایی است.اوکراین با این اندیشه که می‌تواند روی آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا حساب کند خود را وارد این مهلکه کرده و عاقبت چیزی که نصیب آن شده یک قرارداد است که حتی سران کشورهای اروپایی و خود اوکراین در نگارش مفاد آن هیچ اختیاری ندارند؛ چراکه دستکم در روند انجام قرارهای اولیه آن در ریاض عربستان بدون حضور این کشورها منعقد شده است.

انتهای خبر/