دریغ از زاگرس که می‌سوزد و کسی نیست!

انگار باد و آتش هم‌دست به دست هم داده‌اند تا جنگل‌های بلوط را ببلعند، مراتع پشت سر هم در آتش می‌سوزد، بلوط‌های جوان و کهن در آتش مچاله می‌شوند، سنجاب‌ها و لاک‌پشت‌ها از حُرم آتش در امان نیستند و انگار این فاجعه‌ای که ما انسان‌ها به پا کرده‌ایم سر تمام شدن ندارد.

زاگرس در خطر است؛ اقدام فوری لازم!

حالا دیگر زمین نای نفس کشیدن ندارد، ریه‌های زاگرس پر از دود و قلب بلوط ستان مملو از درد است، صدای ناله زمین با مویه زنان در هم می‌آمیزد، داغ نشسته بر قلب آتش‌گرفته بلوط ستان بیشتر می‌شود و پاسخی برای کودکانمان نداریم که با سرمایه آینده چه کرده‌ایم!

در حالیکه دوستداران طبیعت همچنان هستند و عده‌ای شبانه‌روز در کنار زاگرس ایستاده‌اند تا آتش را خاموش و داغ دلش را خنک کنند، زمین همچنان سوگوار است و برای مرگ بلوط‌هایش مرثیه‌سرایی می‌کند.

متأسفانه عده‌ای خواسته یا از سر ندانم‌کاری آتش به دامان زاگرس می‌اندازند و روزگار آیندگان را سیاه می‌کنند، پس چر مزارع را آتش می‌زنند، تلافی جویانِ به‌صورت عرصه‌های ملی چنگ می‌اندازند، اختلافات طایفه‌ای را به زمین‌ها می‌کشانند، ته‌مانده تفریحشان را در جنگل جا می‌گذارند و همین کافی است تا تلاقی خورشید با تکه شیشه‌ای، یا پیوند باد با آتشی نیمه‌جان، بلوط ستان و هر آنچه را در زمین زاگرس است به خاک سیاه بنشاند.

آتش‌سوزی زاگرس؛ فاجعه‌ای که تکرار می‌شود!

هنوز تابستان نیامده، دل جنگل به درد آمده و نفس درختان تنگ است، آتش و تبر در قلمرو آن‌ها فرمانروایی می‌کند، دود ندانم‌کاری آدم‌ها به چشم درخت می‌رود و سیاهی زغال‌های بلوط، زندگی نباتی این ستبرهای سرسبز را احاطه کرده است، غافل از اینکه همین درختان هستند که جور کم‌آبی را به دوش می‌کشند، گردوغبار ناشی از کم‌کاری‌های دهه‌ها را به جان می‌خرند و هوای پاک را به آسمان آبی هدیه می‌کنند.

شواهد و قرائن نشان می‌دهند که برخی از این حریق‌ها نه یک حادثه طبیعی، بلکه نتیجه‌ی اعمال خرابکارانه و عمدی افراد سودجو و بی‌مسئولیت است، اما نکته‌ی دردناک اینجاست که تاکنون هیچ‌گونه اقدام جدی برای شناسایی و دستگیری عاملان این فاجعه صورت نگرفته و هیچ متهمی به دست عدالت سپرده نشده که این سکوت و تعلل موجی از خشم و ناامیدی را در میان فعالان محیط‌زیست و مردم دلسوز منطقه برانگیخته است.

آتش زاگرس، آزمونی برای مسئولان؛ شکست یا اقدام؟!

بررسی‌ها نشان می‌دهد که آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع در نقاط مختلف استان به یک معضل جدی تبدیل‌شده است و هرروز خبرهای ناگواری از سوختن بخشی از طبیعت بکر و دست‌نخورده به گوش می‌رسد و متأسفانه مسئولان فعلی منابع طبیعی استان نه‌تنها برنامه‌ای مدون و کارآمد برای حفاظت از جنگل‌ها و مراتع ندارند، بلکه حتی از پاسخگویی به سؤالات خبرنگاران و ارائه توضیحات در خصوص این فجایع زیست‌محیطی نیز امتناع می‌کنند که این بی‌توجهی و عدم مسئولیت‌پذیری، شک و تردیدها را در مورد انگیزه‌های پنهان برخی افراد در این سازمان افزایش داده است.

این فاجعه‌ زیست‌محیطی زنگ هشداری جدی برای تمام کسانی است که دل درگرو حفظ و حراست از طبیعت دارند و اگر مسئولان ذی‌ربط به وظایف قانونی و اخلاقی خود عمل نکنند و با متخلفان قاطعانه برخورد نکنند، بیم آن می‌رود که زاگرس و سایر مناطق مشابه به سرنوشتی شوم دچار شوند و برای همیشه از نقشه‌ی طبیعت ایران محو گردند.

حال باید بگویم که زاگرس در خاکستر نشسته و باد قصه غصه‌هایش را تا دوردست‌ها می‌برد، ساکنان بلوط ستان مویه سر می‌دهند و داغشان هرروز تازه‌تر می‌شود؛ «آتش بیار» این معرکه کیست که هرروز باد بوی «زلف» سوخته می‌دهد.

امروز صدای خنده‌های مستانه و وحشیانه‎ی آتش از پشت درختان بلوط شنیده می‎شود و ردی از دود روی پوست‌آبی و سفیدبرفی آسمان راه باز می‎کند و تا چشم کار می‌کند، دود سفیدرنگی را می‌بینی که از آتش گرفتن پیکارها در میان درختان بلوط بلند می‌شود و ناخودآگاه دامن بلوط‌ها را نیز به آتش می‌کشد.

این آتش است که از لابه‎لای تنه‎های استوار درختان بلوط حریصانه عبور می‎کند و این فریاد و شیون، مویه ساکنان بلوط ستان است که به آسمان می‎رسد.

زاگرس می‌سوزد و مسئولان در خوابند!

چشم تا چشم هرکجا را نگاه می‌کنی، بلوط‌هایی را می‎بینی که به پهلو افتاده‌اند و بافه‌ی نیمه‎تمام گیسویان سبزشان در سرخی آتش گرگرفته است. اینجا شعله‌های سوزان روی سردرختان بلوط به رقص آمده‎اند.

امسال گرما بسیار زود مهمان دیار زاگرس شده است و با گرم‎تر شدن هوا، فصل مهمانی آتش‌بر درختان بلوط شروع‌شده و داغ آتش‎سوزی جنگل‏ها و مراتع زاگرس در دل دوستداران طبیعت تازه شده و تصویر درختانی که زلف بر باد می‎دهند و در شعله‎های سوزان مظلومانه می‎سوزند، لرزه بر تن می‎اندازد.

وقتی زاگرس می‌سوزد، کیست که بگوید 'من مسئولم؟!

از دور نگاه می‌کنم آه از نهاد بلوط ستان برخاسته است و خبر از فاجعه‌ای دیگر دارد، جدال با بلوط ستان اینجا حکایت غریبی است، دیروز تبر ریشه‌ها را می‌زد و حالا آتش‌به‌جانش انداخته‌اند تا دست‌های خالی‌اش جای بذرهایی شود که به‌یقین برکت نخواهند داشت.

بلوط‎های دیار کهگیلویه وبویراحمد سال‌هاست که یتیم می‌شوند و می‌سوزند و می‌سازند نه‌تنها در عطش هوا؛ بلکه از بی‌تدبیری آن‌هایی که حیات بلوطستان‌ها را به سخره گرفته‌اند؛ انسان‌هایی که آتش به یار این معرکه شده‌اند.

مردم زاگرس فریاد می‌زنند؛ بلوط‌های ما را نجات دهید!

امروز متأسفانه روزگار بلوط‌های زاگرس این‌قدر خزان شده که گویی این قصه تلخ سال‌ها است که فقط برای خودش داستان‌سرایی می‌کند؛ خشکیدگی درختان بلوط در زاگرس، تخریب‌های انسانی و از همه مهم‌تر گرفتاری میلیون‌ها اصله بلوط به بلای آتش‌سوزی این‌ها همه روزگاری تلخ است که بر نیاکان زاگرس کشیده شده است.

درختانی که سال‌ها راست‌قامت ایستاده و سر به آسمان ساییده بودند، حالا یکی‌یکی کمر خم کرده‌ و داغی بر دل طبیعت گذاشته‌اند.

نقشه نابودی زاگرس؛ از کمبود امکانات تا مدیریت ضعیف
چند روزی است که آتش در دل جنگل‌های زاگرس از دنا تا لوداب و حتی چرام و بهمئی افتاده است؛ این اولین بار نیست و آخرین بار هم نخواهد بود و گویا این ماجرا پایانی ندارد؛ سناریویی تکراری که هرسال با شروع فصل گرما قوت می‌گیرد، امسال زود آغازشده و در فصل بهار شاهد لشکرکشی آتش سوزان گرما در میان بلوط‌های زاگرس هستیم.

بلوط‌هایی که نماد زاگرس هستند و همه آن‌ها را به نام نیاکان سرزمین زاگرس به یاد دارند، امروز یکی پس از دیگری یا در آتش طمع سودجویان و یا در آتش گرمای شدید آفتاب سوزان در حال خاکستر شدن هستند.

مسئولان استانی بر این باورند که انسان عامل بیش از 95 درصد آتش‌سوزی‌ها در زاگرس است که می‌توان آن را به دو بخش تقسیم کرد. درواقع، می‌شود گفت 70 درصد از این آتش‌سوزی‌ها سهوی است و 30 درصد نیز توسط افراد سودجو، قاچاقچیان چوب و زغال یا افرادی که قصد تغییر کاربری جنگل رادارند، انجام می‌شود.

این بار آتش، زاگرس را می‌بلعد؛ آیا درس میگیریم؟!
باید بدانیم که حفظ و حمایت جنگل‌ها یکی از شاخص‌های مهم توسعه پایدار است. جنگل‌ها ریه‌های زمین محسوب می‌شوند، تنظیم‌کنندگان آب‌وهوا به شمار می‌روند و زیستگاه طبیعی صدها گونه گیاهی و جانوری هستند.

باید بدانیم که نابودی بلوط‌ها به‌منزله نابودی زاگرس است، بلوط‌ها امروز نقش بسزایی در گسترده سرزمینی زاگرس دارند و نابودی هرکدام از این اصله درخت‌ها، به نابودی بیشتر زمین، طبیعت و حتی پهنه جانوری آن منجر خواهد شد و باعث می‌شود که بیابانی برهوت درکمین این سرزمین باشد.

بیش از ده میلیون نفر از هم‌وطنان زاگرس نشین دقیقاً  در ۱۱ استانی زندگی می‌کنند که این بلوط‌ها قلب تپنده آن هستند؛ ۴۰ درصد آب‌های زیرزمینی و ۴۰ درصد از جنگل‌های ایران را ریشه این بلوط‌ها حفاظت می‌کند؛ این تنها دورنمای کوچکی از بخشی است که آسیب به بلوط‌ها آن را نابود خواهد کرد.

اکنون چشم امید مردم و فعالان محیط‌زیست به دستگاه قضایی و نهادهای نظارتی است تا با ورود جدی به این پرونده، ضمن شناسایی و مجازات عاملان آتش‌سوزی‌های اخیر زمینه‌ بازدارندگی از تکرار این حوادث تلخ را فراهم آورند.

انتهای خبر/