پیری جمعیت و فرار جوانان؛ بحران خاموش استان

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح زاگرس» استان کهگیلویه و بویراحمد سرزمینی چهارفصل با مردمانی ایلاتی و عشایری بود که از دیرباز تاکنون رسومات منحصر به فرد خود را داشته‌اند، از جمله سنت‌ها و نگرش‌های مردم در استان کهگیلویه و بویراحمد می‌توان به ازدواج‌ در سنین پایین و خانواده‌های پرجمعیت آنان اشاره داشت.

استان کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ‌بر ۸۰۰ هزارنفر یکی‌از استان‌هایی است که از نظر جمعیتی و ولادت‌ها در دسته‌‌بندی‌های کاهشی قرار گرفته است، این اثر نامیمون در آینده می‌تواند در استان را به سمت حواشی و پیری شدید جمعیت و اثرات منفی و غیرقابل جبرانی هدایت کند.

طبق سرشماری‌ها در سال ۱۳۹۵ جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۹۵ چیزی حدود ۷۱۳ هزار نفر بوده است، به گفته مسئولان و به استناد از آمارهای ارائه شده استان کهگیلویه و بویراحمد در حوزه ولادت‌ها در استان طی سال‌های گذشته حدود ۷.۴ درصد کاهش را تجربه کرده است که این موضوع زنگ خطری جدی برای استان به صدا درآورده است.

به استناد از آمارهای ارائه شده از ثبت‌احوال استان کهگیلویه و بویراحمد ولادت‌ها در استان کهگیلویه و بویراحمد در سال ۱۳۹۸ از ۱۲ هزار و ۳۹ نفر به ۱۱ هزار و ۱۵۳ نفر کاهش و اکنون این روند نگران‌کننده در استان طی سال‌های جاری به‌سرعت رو به کاهش بیش‌از پیش است، پیش‌بینی‌ می‌شود پنجره جمعیتی استان در سال‌های جاری به ۶۵ سال برسد.

نرخ رشد جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد دربه عواملی اعم‌از؛ افزایش سن ازدواج، کاهش باروری، تغییر سبک زندگی و عدم اجرای سیاست‌های تشویقی برای زوجین در این خصوص و عوامل دیگر برمی‌گردد، در گذشته مردم استان کهگیلویه وبویراحمد زندگی ایلاتی و عشایری داشته همچنین اغلب مردم روستانشین بوده‌اند، مردم استان به اهمیت فرزندآوری و نقش کلیدی آن در حفظ و صیانت از هویت ملی بالاخص خانواده و طایفه خود آگاه بودند، این امر سبب شده بود تا ما شاهد خانواده‌هایی پرجمعیت در بین ایلات و طوایف استان باشیم.

خانواده‌هایی که در آن هر فرزند از همان ابتدای کودکی مسئولیتی را برعهده گرفته و باری از مشکلات خانواده را کم می‌کرد، هم‌اکنون با افزایش مهاجرت و رشد جمعیت در حاشیه شهرهای استان این امر سبب تغییر سبک زندگی و نگرش مردم به فرزندآوری شد، با ورود خانواده‌ها به شهر رفته رفته مردم از زندگی پرمشغله روستایی در طول شبانه‌روز به زندگی راحت و بی‌دغدغه شهری عادت کرده و وجود فرزندان زیاد را لازم و ضروری نمی‌دانستند.

از دیگر علت‌های کاهش جمعیت می‌توان به تغییر وضعیت اقتصادی و سطح رفاه در خانواده‌ها بعداز مهاجرت به شهرها اشاره داشت، اکنون نیز مسئولان می‌توانند با اجرای سیاست‌های تشویقی خود برای زوجین به روند افزایشی ولادت‌ها به زوجین کمک کنند، این مهم در دولت دوازدهم با اجرای طرح‌های تشویقی در استان در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۲ حدود ۱۸.۳ درصد افزایش را تجربه و حدود هشت هزار و ۹۸۳ نوزاد متولد شده‌اند.

لذا بعداز آن در واقع کاهش نرخ ولادت در استان خبری نگران‌کننده بود که نشان‌ می‌دهد سیاست‌ها و برنامه‌های جمعیتی بی‌اثری طی سال‌های گذشته در استان صورت گرفته و حتی می‌توان گفت مسئولان این مهم را به‌طور کامل به دست فراموشی سپرده‌اند.

این کاهش‌ها در آینده می‌تواند گامی منفی و سبب پیری جمعیت استان شوند، همچنین مقابله با چالش‌های سالمندی در استان می‌تواند سبب نگرانی‌های استان در آینده باشد، جهت جلوگیری از این روند و دستیابی به اهداف و سیاست‌های جمعیتی، لازم است مسئولان در سطوح مختلف برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات حمایتی از خانواده‌ها را در دستور کار خود داشته باشند.

لازم به ذکر است برای جلوگیری از کاهش ولادت‌ها و افزایشی‌شدن این روند کمک به افزایش نرخ ولادت‌ها به تنهایی کافی نمی‌باشد بلکه لازم است مسئولان برنامه‌های خود جهت افزایش نرخ باروری کلی در استان را بالا برند که این امر نیازمند عزم کلی و همکاری همه دستگاه‌ها و نهاده‌ها در استان می‌باشد.